حقوق بشر هیچ مرزی جز انسانیت نمی شناسد؛ یعنی
حمایت از همه ی انسان ها در همه جا؛ از فقیرترین تا پیشرفته ترین ، بی ثبات ترین تا امن ترین ، دیکتاتوری ترین
تا دموکرات ترین کشورها در همه ی حالات ، حقوق بشر لازم الرعایه است و فعالان حقوق
بشر برای ترویج و حمایت از حقوق بشر برای رسیدن به وضعیتی بهتر و انسانی تر
میکوشند.
هر آنچه که به گونه ای ارتباط مستقیم با زندگی ادمی و قوانین تاثیر
گذار بر آن دارد در حوزه توجه و عملکرد یک فعال حقوق بشر می باشد
لازم نیست که او حتماً با عنوان فعال یا مدافع حقوق بشر شناخته شود یا
سازمان و نهادی که او در آن کار می کند نام حقوق بشر را با خود به یدک بکشد. مدافع حقوق بشر مفهوم
وسیعی است و جمعیت کثیری را در بر می گیرد که شامل هر فرد یا گروهی از افراد جامعه
است که در ترویج حقوق بشر کار می کنند؛ از سازمان های بین المللی گرفته تا
افرادی که در جوامع محلی فعالیت می کنند. مدافع حقوق بشر می تواند از هر جنس و سن
و نژاد و مذهبی باشد، از هر گوشه ای از جهان.
ممکن است نام برخی از این فعالین در سطح بین المللی شناخته شده باشد
اما، اکثر آن ها به صورت ناشناس باقی می مانند؛ هر چند کاری که انجام می دهند بسی
با ارزش تلقی می شود
مشخصات یک فعال حقوق بشر چیست و یک فعال حقوق بشر چه نقشی در عرصه
فعالیت اجتماعی دارد ؟
مستقل بودن
آگاهی رسانی و معرفی حقوق ذاتی بشر
دیدبانی و شناسانی موارد نقض حقوق بشر
گزارش دهی مستند بر اساس واقعیت
استقلال شرط حیات یک فعال حقوق بشر می باشد که برای ارائه کار وادامه
فعالیت خود می باید بر اصل استقلال از قدرت ها ، دولت ها ، احزاب و ایدئولوژی ها
تاکید کند.
در واقع استراتژی اجرائی یک فعال حقوق بشر ، تلاش برای استقلال، آزادی
و شناساندن و معرفی حقوق اولیه انسان است
که درازای حیات بشری است. این تلاش و استراتژی تا آنجا که تاریخ بخاطر دارد
وجود داشته و تدوام خواهد داشت و این فعالیت و تلاش به منظور به چنگ آوردن قدرت
سیاسی و حکومت نبوده بلکه جهت احقاق حقوق بشر است. این تلاش همیشگی است که زمان و
مکان نمی شناسد به همین دلیل رابطه فرد با حکومت به عنوان موضوع محوری فعالیت حقوق
بشری می باشد زیرا که شناسایی ،تامین و تضمین حقوق بشر بر عهده حکومت است.
فعال حقوق بشر, دیده بان جامعه در کنار مردم است و برای رعایت و تامین
حقوق انسان در جامعه تلاش و با شناسائی
موارد نقض حقوق بشر و ارائه گزارشات خود
وظیفه رعایت آن را به حکومت یادآوری می کند و با دیدن آنچه که حاوی نقض حقوق بشر است , و با مقایسه قوانین داخلی با اعلامیه جهانی
حقوق بشری و میثاق‌ها و کنوانسیون‌ها , رفتار حکومت را در آن عمل خاص نقد می‌کند.
بهبود حقوق بشر یک امر دائمی است و اینگونه نیست که پروژه‌ای باشد که
یک جا شروع شود و یکجا تمام شود و باید به چشم یک پروسه به آن نگریست.
به همین دلیل تغییر در ساختار
قدرت سیاسی و یا تغییر در روند سیاسی جامعه, تاثیری در فعالیت یک فعال حقوق بشر
ندارد.
جنس کار او با مبارز سیاسی متفاوت است. او بدون اعتنا به فرم، محتوی و
عملکرد حکومت صرفا پیشبرد حقوق بشر را طلب می کند و نباید دیدگاه های سیاسی خود را
در فعالیت های حقوق بشری دخالت دهد .
یک فعال حقوق بشر , به جهانی بدون مرز اندیشیده و انسانها در نگاه او
براساس بند های اول و دوم اعلامیه جهانی
حقوق بشر , برابر و غیر قابل تبعیض هستند.
فردی
که نسبت به اتفاقات محیط اطراف خود بی‌تفاوت نیست و اخبار موجود را پیگیری می‌کند
نیز عمدتا با این مفاهیم آشنایی دارد و به کرات با گزینه‌هایی نظیر فقدان آزادی یا
نقض حقوق بشر روبرو میشود.
فعالیت حقوق بشری یک فن است و
قابلیت‌های ویژه خود را دارد. کسی که در این حوزه وارد میشود باید حداقل دانش و
آگاهی از مفاهیم و موازین حقوق بشری و
شناختی از جامعه‌ای که می‌خواهد در آن فعالیت نماید , داشته باشد.
در نهایت انتظار می‌رود رفتار و عملکرد یک فعال حقوق بشر
با رعایت موازین حقوق بشری باشد. اگر کسی که در حوزه رفتار شخصی خودش و یا در محیط
پیرامونی که قرار دارد فردی پایبند به اخلاقیات و باورهای پسندیده نباشد، قطعا در
ذهن عموم این تردید را ایجاد خواهد کرد که آیا این فرد در اعتراض‌ها و بیاناتش
صداقت دارد؟
خوشبختانه حقوق بشر صاحب منشور و اسناد متعدد پذیرفته شده بین المللی
است که تفاسیر و تعاریف پیرامون آن را ضابطه مند می کند.
درحقیقت برای هرگونه
سازندگی و تلاش برای دنیایی مطابق با قوانین حقوق بشر , باید از هر شخص شروع شود.
